‘Opgeven’ komt niet in mijn woordenboek voor
Hoe een slagersdochter uit Workum naar Australië fietste. “Mijn vriendin in Adelaide was jarig. Vandaar.” Door: Nicolline van der Spek
Nieuwsgierig naar de verhalen, maar ook zeker naar de kuiten van een vrouw die 28.000 km in de benen heeft zitten, kijk ik als eerste naar beneden zodra Marica van der Meer (47) de deur open doet in haar huis in Workum.
Marica houdt niet van routine, legt ze uit. Ze heeft gewoon heel veel uitdaging nodig om het leven boeiend te houden en is het gelukkigst als ze onderweg is. Een braaf burgermansbestaan leiden is een veel grotere uitdaging, begrijp ik. Op haar 29ste ging ze werken bij een Touroperator in Amsterdam. Op een kantoor waar de muren op haar afkwamen. ‘Na mijn jaarcontract wilde ik zo lang mogelijk op reis, dus ging ik op zoek naar de grootst mogelijke afstand op de wereldkaart. Dat werd Vuurland naar Alaska: 28.000 km. Ik dacht: als ik het op de fiets doe, ben ik nóg langer weg.’
Niet een beetje zwaar? Marica heeft jarenlang aan topsport gedaan, vertelt ze. ‘Ik heb op hoog niveau geturnd en heb een enorme wilskracht. ‘Opgeven’ komt niet in mijn woordenboek voor. Mijn motto is dat je de lat niet hoog genoeg kunt leggen.‘
Het land uit
Met zo’n instelling kom je vanzelf in Australië. Nou ja, vanzelf. Eerst maar eens het land uit. Zo heet ook het eerste hoofdstuk van het boek dat Marica schreef over haar avontuur. ‘Ik plan mijn vertrek op maandag één april’, schrijft ze. ‘Een maandag is een mooie dag om stiekem te vertrekken. Dat plan ging niet helemaal goed, maandag één april blijkt Tweede Paasdag te zijn. Het is een vreemd paasweekend, de klok gaat een uur vooruit, en er ligt nog ijs in de sloten, maar het marktplein van Workum staat vol met mensen. Ze zijn allemaal voor mij gekomen, ze zijn in de veronderstelling dat ik vandaag vertrek op de fiets van Nederland naar Australië. Dat is ook de bedoeling, alleen dringt het nog niet tot mij door.’
Het gaat sneller dan je denkt. Op bladzijde 31 is ze al in Bratislava! Ze is aangekomen in een land waar ze de taal niet spreekt. ‘Dat gaat waarschijnlijk zo blijven tot ik het Australische continent bereik,’ concludeert ze.
Dat lijkt me behoorlijk eenzaam.
‘Soms wel’, zegt Marica. Het meest eenzaam was ze toen ze vijf weken onafgebroken niemand sprak. Dat was op het Chinese platteland. Ze kwam bijna niemand tegen en de mensen die ze tegenkwam, spraken geen Engels. Tot ze in een hotel een vrouw trof met een Westers uiterlijk. ‘Jij bent geen Chinese’, floepte Marica eruit. ‘Klopt’, lachte de vrouw, ‘ik ben Amerikaans.’ ‘Mooi’, zei Marica, ‘dan gaan wij vanavond samen eten.’
Visumdruk
Ik stel me zo voor wat Marica allemaal te vertellen had die avond. Ze vertelde de Amerikaanse vast hoe ze was geschrokken in Turkmenistan. Ze schrijft er ook over in haar boek. Dit traject zou haar fietsmaatje Norbert meefietsen. Hij wordt geraakt door een vrachtwagen en wordt een heel eind over het asfalt geduwd. Eén grote horrorfilm, aldus Marica.
En…? vraag ik.
Het is gelukkig allemaal goed afgelopen. Norbert bleef nog even in het land en ging met het vliegtuig naar huis. Marica zat vier dagen na het ongeluk alweer op de fiets. Nog een beetje angstig. Dat wel.
‘Weet je wat het lastigste was?’ zegt ze, alsof haar spontaan iets te binnen schiet: ‘het regelen van visa. Daar moet je echt op fietsen. Je moet van hoofdstad naar hoofdstad fietsen om een visum te regelen voor het volgende land. In veel van die ex-Sovjetstaten mag je maar een beperkte tijd blijven. In Turkmenistan bijvoorbeeld maar 5 dagen. Dan moet je dus nog echt opschieten om het land op tijd uit de komen. Dat is plannen. En in dit soort landen wil je niet met autoriteiten te maken hebben, want dat kost je alleen maar een hoop geld.’
Hoogtepunten
Behalve op het regelen van haar visa plande Marica haar reis op de seizoenen. Ze probeerde de regenseizoenen te vermijden en de zomerhitte te ontwijken. Dat is deels gelukt. In Turkmenistan fietste ze door de Karakum-woestijn, waar het boven de vijftig graden was, terwijl ze in de Himalaya door een sneeuwstorm werd overvallen. In China – in de buurt van Zong He (mocht u dat iets zeggen) lijkt maar geen einde aan de regen te komen. De kilometerstand staat intussen op 13.999 kilometer Na een achttien kilometer lange afdaling zit ze onder de modder. Gelukkig wordt ze nog wel toegelaten in een restaurant. Sterker, de eigenaar is zo lief haar fiets met een tuinslang schoon te spuiten en van karton een spatbord te maken. Dat was een van de mooiere momenten op haar reis, bekent ze. ‘Je plant je reis van highlight naar highlight, maar de momenten tussen de highligths zijn vaak de echte hoogtepunten. De ontmoetingen met de locals. Ik heb zoveel aardige mensen ontmoet! Als ik kwam aanfietsen zag ik het hele dorp kijken: waar blijft de ander..? Ze waren vaak vol bewondering. Meestal ging ik ergens in een restaurantje eten. Na het eten vroeg ik waar ik een plek kon vinden om te overnachten. Niet zelden gebeurde het dat ik bij de mensen thuis mocht slapen. Ik vertelde niemand van mijn uiteindelijke reisdoel. Daar steek je mensen alleen maar de ogen mee uit. Bovendien, moest ik het nog maar zien te halen. Ik zei in Istanbul dat ik op weg was naar Ankara en in Ankara op weg naar Oezbekistan. Zo was het ook. Ik dacht altijd: over drie dagen ben ik daar en daar, nooit: over 15 maanden ben ik in Adelaide.’ De wet van de beperkte doelstelling, denk ik hardop.
De route
Marica laat me haar route zien op een kaart. Vanuit Nederland deed ze de volgende landen aan: Duitsland, Oostenrijk, Slowakije, Hongarije, Servië, Bulgarije, Griekenland, Turkije, Iran, Turkmenistan, Oezbekistan, Kirgizië, China, Myanmar, Laos, Thailand, Maleisië, Singapore, Indonesië, Australië. In nota bene Duitsland verdwaalde ze. In Iran liet ze zich begeleiden door een man (‘Allemaal vooroordelen, bleek achteraf’). In China kon ze een bepaalde pass niet vinden (‘Toen ben ik maar 600 km omgereden’) en in Australië brak ze 500 km voor de finish haar trapper (‘De schroefdraad was helemaal stuk. Gelukkig kon ik het nog net fixen.’).
‘Ik weet niets van fietsen repareren’ bekent Marica als we naar de schuur lopen om de stalen bikkel te bewonderen. ‘Ik kan banden plakken en een ketting verwisselen, verder zoek ik alles op op You Tube of ik ga op zoek naar een fietsenmaker onderweg.’
Met enige bewondering kijk ik naar de fiets die nonchalant tegen een muur staat, en 60.000 op de teller heeft staan. ‘Moet je hem niet in de kamer zetten?’ vraag ik. Marica lijkt me niet helemaal te begrijpen. Fietsen horen in de schuur. Niet in de kamer.
Colaatje
Ze neemt me terug op haar reis. ‘Op 1 april fietste ik Australië binnen. Ik had nog 6000 km te gaan. 26 Juni was mijn vriendin jarig. Ik moest dus opschieten. Toch, als je al 22. 000 kilometer hebt gefietst, denk je: 6000 kilometer, dat doe ik even. De laatste 10 dagen moest ik nog 1000 kilometer. Ik zou het halen. Dat wist ik. Sterker, ik was te vroeg. Toen ben ik even bij de slager binnengelopen. Hij wist wie ik was, want hij had me op Facebook gevolgd, en gaf me een colaatje.’
Haar vriendin zat intussen klaar met taart en een spandoek.
‘Ik ben één keer eerder bij haar geweest’, vertelt Marica. ‘Toen ik weg ging, zei ze: ‘Je komt toch nog wel een keer langs?’ Toen riep ik: ‘Als ik kom, dan kom ik op de fiets!’ Voor de grap, dacht ik toen nog.
De reis in cijfers
Totale afstand: 28.364 kilometer
Reisduur: 15 maanden
Aantal landen: 21
Aantal fietstassen: 5
Gewicht bagage: 35 kg
Aantal lekke banden: 12
Aantal passen van 4000 meter: 10
Dagbudget: 20 euro
Liter water per dag: 4
MEER LEZEN?
Weg van de Wereld
Weg van de Wereld is een uitgave van uitgeverij Elmar. In dit boek beschrijft Marica van der Meer in 343 bladzijden hoe ze van Workum naar Adelaide fietste.