Sonja Groot Obbink (52) uit Amsterdam heeft weinig nachtrust gehad in haar leven. Eerst sliep ze overal en nergens: bij vrienden, in pensions of in tijdelijke opvang. Sinds een paar jaar heeft ze haar eigen woning. Met een slaapkamer! Toch slaapt ze nog altijd het liefste op de bank. Met 10 mg valium.
‘Ik ben altijd heel vroeg wakker, zo rond vijf uur,’ zegt Sonja Groot Obbink (52) in haar woning in Amsterdam Oost. ‘Maar daar merk je niets van toch? Ik ben nu toch niet suf of zo?’
Haar kat Maupie ligt nog op de bank te slapen. ‘Vind je hem niet schattig? Ik heb hem gekregen van fotomodel Kim Kötter. Ik deed een paar jaar geleden mee aan het tv-programma ‘Stinkend Rijk en Dakloos’. Sindsdien zijn we vriendinnen gebleven. Op een dag gaf ze me deze kat cadeau. Een echte daklozenkat, want hij is gevonden op straat. Ik val altijd zittend in slaap, met mijn hoofd voorover op Maupie. Dat maffe beest blijft gewoon liggen!’
Valium
‘Soms gaat Sonja al om 7 uur naar boven. Ze neemt haar laatste dosis methadon en een pilletje valium, en valt dan tijdens het tv-kijken in bed in slaap. ‘Zonder valium lukt het echt niet. Stom hè. Nou ja, misschien zit het ook wel tussen mijn oren. Ook als ik 5 mg methadon minder neem, denk ik al dat ik ziek word. Belachelijk natuurlijk als je 170 mg per dag slikt.’
‘Maar die valium, daar verheug ik me gewoon op, zoals andere mensen nog even een glaasje wijn nemen als ze naar bed gaan. Het is maar 10 mg gram hoor. Meer durf ik niet te nemen, want ik ben al een keer benzo-verslaafd geweest en van de pammetjes kom je nog moeilijker af dan van de heroïne. Het lijkt me trouwens heerlijk om een keer acht uur te slapen. Dan zou ik veel meer energie hebben overdag, maar doorslapen lukt me nooit. Ik word altijd een paar keer wakker per nacht. Zodra ik moet plassen, zet ik altijd een bakkie koffie – al is het twee uur ‘s nachts – en ga ik op de bank liggen. In bed val ik altijd zittend in slaap, en op de bank liggend. Nee, normaal ben ik nooit geweest.’
Hoe dom kun je zijn?
Op haar achtste kreeg Sonja van haar moeder, die ook flink aan de middelen zat, haar eerste slaappil. Ze heeft geen idee waarom. Wel weet ze dat het thuis niet pluis was. ‘Als ik uit school kwam en ik zag mijn moeder voor het raam staan zwaaien, dan wist ik dat het goed zat. Zwaaide ze niet, dan kreeg ik de volle laag.’
Sonja raakte al op jonge leeftijd verslaafd aan coke, bruin en benzo’s. Ze ging werken in de prostitutie en is jarenlang dakloos geweest. Een periode smokkelde ze drugs vanuit Colombia. In de jaren negentig werd ze gepakt in Frankrijk terwijl ze vijf maanden zwanger was. Toen ze na 2,5 jaar vrij kwam, wilde ze eigenlijk maar één ding: drugs! ‘Scoren vond ik belangrijker dan een dak boven mijn hoofd. Ik was helemaal niet bezig met een bed. Ik wist: slapen komt altijd wel goed, maar drugs niet. Ik deed alles voor mijn drugs, tot aan het rippen van toeristen. Vooral Amerikanen zijn gemakkelijk te rippen. Zeker als ze dronken zijn. Dan liet ik ze vooraf betalen en nam ik ze mee naar seksvideocabines met zo’n gordijntje. Ik zei dan dat ik mijn werk niet kon doen, omdat we elk moment betrapt konden worden. Amerikanen zijn als de dood om betrapt te worden. Ik was echt vies streetwise in die tijd. Ik heb me zelfs weer laten overhalen om drugs te smokkelen. Hoe dom kun je zijn! Dat ging een paar keer goed, maar in Frankfurt ben ik betrapt door drugshonden. Toen ik na 20 maanden vrij kwam was het hek van de dam. Ik ging nóg meer gebruiken. Tot ik in 2007 tijdens het tippelen bij een paar mannen in de auto ben gestapt en door vier man ben verkracht in Osdorp. Sindsdien ben ik met alles gestopt.’
Bang in bed
De nieuwe Sonja heeft een baan bij De Regenboog Groep en heeft sinds 2014 een eigen woning in Amsterdam Oost. Ze heeft er altijd van gedroomd, een eigen woning!
‘Mijn leven lang dacht ik: als ik een eigen woning heb, komt alles goed. Toen ik dan eindelijk die felbegeerde woning kreeg, moest ik enorm wennen. Ik vond het vooral heel groot. Ik was bang in bed. Nog steeds. Ik moet overzicht hebben, anders voel ik me niet op mijn gemak. Ik ga eerdaags in een soort hypnotherapie, want sinds die verkrachting ben ik angstig. Ik wil het een plek geven, zodat ik ook beter kan slapen, en niet de hele tijd naar de deur hoef te staren. Vanaf de bank kan ik alles in de gaten houden. Helemaal sinds ik de tussendeur van het halletje eruit heb gehaald. Overzicht geeft me een veilig gevoel. En dan heb ik Maupie natuurlijk nog.’
Maupie (13 kilo kat) volgt zijn baasje overal. Een betere bodyguard kan Sonja zich niet wensen. Bovendien geeft Maupie de hele dag het goede voorbeeld: geen betere slapers dan katers.
Tekst: Nicolline van der Spek, Foto: Bas Uterwijk. Gepubliceerd in Mainline, 2018.