Hij heeft dit nooit gewild

Bij opname in een verpleeghuis euthanasie. Dat heeft Bert Derks (88) bewust in zijn levenstestament laten vastleggen. Nu zit hij toch in een verpleeghuis vanwege zijn dementie. “Hij is niet ongelukkig”, aldus zijn vrouw Leentje (83), “maar dit heeft hij nooit gewild.”

“Bert en ik kennen elkaar al bijna ons hele leven. We zijn dit jaar zestig jaar getrouwd en waren vroeger bijna-buren in de St. Josefstraat in Den Bosch. Mijn man zong 25 jaar met veel plezier bij het Brabants Kamerkoor. Dat laatste deed hij niet alleen. We deelden de passie voor muziek. Ik stond al die jaren aan zijn zijde. Dat doe ik nog steeds, maar dan helaas onder andere omstandigheden. Bert is eind februari opgenomen in een verpleeghuis. Om de dag ga ik bij hem op bezoek. Bert is over het algemeen niet ongelukkig, maar er zijn ook momenten waarop hij zich wanhopig voelt omdat hij zich ervan bewust is dat zijn geest achteruit gaat. Gelukkig is hij wel altijd blij om me te zien, maar ik weet dat hij dit nooit heeft gewild. Altijd zei hij: ik wil niet als een zombie in een verpleeghuis komen te zitten.

Het begon in 2014, na een operatie. Bert kreeg woedeaanvallen, terwijl hij een zachtaardige man is. In 2017 kregen we officieel de diagnose. Hij leed aan alzheimer en vasculaire dementie. De afgelopen twee jaar ging Bert drie keer per week naar een zorgboerderij. Hij woonde nog gewoon thuis, maar op een gegeven moment werd het voor mij te zwaar. Vooral ‘s nachts was Bert heel onrustig. Bang voor een crisisopname, waarbij je geen keuze hebt waar ze je naartoe brengen, hebben we een gesprek aangevraagd bij de huisarts. We hebben het toen ook over euthanasie gehad. Op 29 december 2019 heeft Bert zijn euthanasieverzoek opnieuw gedateerd en ondertekend. Onze huisarts stond achter zijn verzoek, maar vertelde ook dat opname in een verpleeghuis geen reden zou zijn voor euthanasie. Wij hebben ons daar toen bij neergelegd en niet meer over euthanasie gesproken.

Je hebt er al niet voor gekozen om geboren te worden, maar mag je dan alsjeblieft wel beslissen over je eigen dood?

Toch vind ik het vreemd. Dit heeft hij nooit gewild. We zijn beiden katholiek opgevoed, maar kort na ons trouwen hebben we ons bewust uitgeschreven uit de kerk. We zijn allebei heel erg voor zelfbeschikking. We vinden de vrijheid om te beslissen over ons eigen leven en onze eigen dood heel belangrijk. Je hebt er al niet voor gekozen om geboren te worden, maar mag je dan alsjeblieft wel beslissen over je eigen dood? Ik onderschat zeker niet de emoties die euthanasie met zich meebrengt, maar ik vind dat je de vrijheid moet hebben. Om die reden heeft Bert ook heel bewust zijn euthanasieverklaring getekend.

Hij heeft het er nu nooit meer over, maar ik ga eerdaags wel een gesprek aanvragen bij de artsen van het verpleeghuis. Ik wil weten wat de mogelijkheden zijn als Bert op een dag tegen me zegt: Leentje, ik wil zo niet verder. Wat kan ik dan doen? Dat wil ik dan wel weten.”

Tekst: Nicolline van der Spek; Foto: privébezit.

https://www.humanistischverbond.nl/hij-heeft-dit-nooit-gewild/